Pyrrhura Kweker Versus Trainer
Wekelijks krijgen we vrijwel identieke vragen om hulp van mensen die elders een ‘jonge pyrrhura, papegaai of parkiet hebben gekocht.
Tsja bij ‘jullie’ kost diezelfde vogel bijna 100,- euro meer, ik ben toch niet gek!
Welnu dat u gek bent, zal ik niet durven beweren, maar op z’n minst dan in elk geval onwetend met betrekking tot het houden van een wild dier als huisdier, wat elke kromsnavel namelijk is.
Aan de hand van een concreet pyrrhura voorbeeld zal ik in dit artikel trachten uit te leggen waarom u zich in de meeste gevallen de moeite kunt besparen een al dan niet goedkope vogel van een willekeurige kweker als zijnde ‘handtam’ over te nemen. Schrijf ik dit uit eigen belang zodat u de vogel dan maar bij mij komt halen? Laat mijn vogels het antwoord daarop zelf maar geven. Voor de meeste bestaat overigens een wachtlijst.
Even een kleine uitleg die je zal helpen te begrijpen wat er gebeurd. We zijn in 1999 begonnen met het met de hand opvoeden van verschillende pyrrhura’s nadat we al een tijdje met succes deze soorten kweekten als pyrrhura kweker. Er is een heel groot verschil tussen kweken en ‘opvoeden’, bijna net zo groot als tussen voeren en opvoeden.
Elke kweker voert wel eens jongen zelf, al dan niet met de bedoeling de vogels als tam te verkopen. Velen denken ook serieus dat dit mogelijk is op die manier en zijn zich van geen kwaad bewust.
Door de jaren heen hebben we zelf ook moeten leren, en gezien dat het hele proces van het socialiseren van kromsnavels veel en veel meer moet inhouden dan alleen maar een paar weken met de hand voeren. Pas een jaar of 5 later waren we zover dat we konden spreken over een ‘unieke methode’ die we zelf ontwikkeld hebben om deze dieren te socialiseren, met mensen wel te verstaan.
Niets ten nadelen van welke kweker dan ook, maar een vogel voeren met de hand in de schuur of zelfs in huis heeft niets echt helemaal niets met socialisatie te maken. En juist dat laatste is absoluut noodzakelijk voor elk wild dier, wat een pyrrhura ook is, om met succes als huisdier gehouden te kunnen worden. M.a.w. de beste kweker/fokker ter wereld kan de slechtste persoon zijn waar je een vogel vandaan kunt halen die je als huisdier wilt houden. In het wereldje van de vogelverenigingen en kwekers is ‘handopfok’ sowieso ‘uit den boze’ over het algemeen. Dus dat iemand zich uit die kringen juist daarin specialiseert is al heel uitzonderlijk, maar wel noodzakelijk om zo’n vogel uiteindelijk in huis als gezelschapsdier/kameraadje te kunnen houden. Ik denk hier niet uitsluitend vanuit het belang van degene die de vogel als huisdier wil houden, maar precies evenveel vanuit het welzijn van de vogel die als huisdier gehouden zal gaan worden.
Wat voor leven heeft zo’n dier als hij voortdurend doodsangsten uitstaat vanwege alles wat hij om zich heen hoort, ziet, ruikt en voelt?!
Meestal gaat kweken en socialiseren slecht of niet samen, en verklaard ook mede waarom wij wachtlijsten hebben tot eind 2013 voor ‘tam naar onze maatstaven’.
Dit gezegd hebbende, hoop ik dat het duidelijk is dat er geen makkelijk weg bestaat om een pyrrhura hypoxantha daar te krijgen waar je hem hebben wilt als hij eenmaal dusdanig angstig is. En zeker niet zonder een aantal dingen goed door te hebben, zoals hoe een Pyrrhura in het wild leeft, reageert, zich gedraagt en wat hij zowel als jonge en straks als oudere vogel aan natuurlijke behoeftes heeft.
Ik kan wel een paar ‘trucjes’ voorstellen die hem tijdelijk iets op het gemak kunnen stellen, maar als je niet weet waarom en hoe hij verder ‘behandelt’ moet worden, is het ook zo weer ‘afgeleerd’.
Allereerst moet je jezelf afvragen of je al het werk kan en wil doen om deze vogel geschikt te makken als huisdier. Als hij pas een paar maanden oud is, kan het in principe wel, maar het zal je wat kosten: veel tijd, veel geduld en wat ‘studie’. Gedacht vanuit het perspectief van het dier zelf is het in dit soort situaties meestal beter de vogel in een volière te houden, samen met soortgenoten of direct te koppelen en voor de kweek in te zetten. Tenzij je zelf over de juiste kwaliteiten en noodzakelijke ‘consequenties’ beschikt om het dier met succes alsnog te (her-) socialiseren.
Wil je toch de strijd aan gaan dan moet je in ieder geval in deze volgorde te werk gaan:
kromsnavels kennen grofweg 3 basis angsten:
1. angst voor aanwezigheid van mensen
2. angst om aangeraakt te worden door mensen
3. angst om opgepakt te worden door mensen
Je kunt nooit een vogel helpen zijn angst om op je vinger te stappen af te leren als hij zich niet eerst 100% op z’n gemak heeft leren voelen terwijl je hem aanraakt.
Beginnen met stap 3, terwijl stap 1 nog aan de orde is, werkt zodanig averechts dat de angst alleen groter wordt en hij je zelfs van verre al niet zou willen zien. Iets dat hij lekker vind in de hand nemen, waarvan hij eet, is een stap in de goede richting. Beloon hem steeds daarmee als hij iets goed doet, zoals rustig zijn als je in de buurt bent en pas later zich laten aanraken.
Neem heel kleine stapjes in dat proces en de vaste regel is: 10 keer zonder uitzondering goed betekend door naar volgende stap, 1 foutje betekend een stap terug.
Consequent zijn alleen zorgt voor succes.
Helaas is het voor ons geen doen om iedereen persoonlijk te adviseren wat te doen en hoe dit uit te voeren bij hun vogel. Wel zul je net als de vele honderdfen die je al voor gegaan zijn veel baat hebben bij onze speciaal voor dit doel in het leven geroepen Birdbox Vogel Trainings Cursus. Accepteer je liever de ‘adviezen’ van Jan en alleman op een of ander forum boven een beproefde methode door onszelf in de praktijk geleerd en door honderden anderen met succes toegepast? Prima, vooral doen. Als je serieus levenslang met je papegaai of parkiet samen in huis succesvol wilt leven, weet ik toch dat je hier terug komt, zij het met een hoop in te halen verloren tijd en vaak gedragsproblemen die je eerst kunt gaan afleren voordat je dan uiteindelijk aan de leuke dingen met je vogel kunt beginnen.
De keus is zoals altijd weer geheel aan u.